Cân pha của điện 3 pha hay còn được biết đến nhiều với tên gọi như là lệch pha trong điện 3 pha, đây là một khía cạnh quan trọng trong điện trường, độ lệch pha cho phép cân bằng pha điện. Vậy độ lệch pha ở mức độ cho phép là bao nhiêu? Điện áp được cân bằng làm sao để hạn chế được các hiện tượng lệch pha? Xem bài viết dưới đây để biết thêm thông tin chi tiết.
Lệch pha là gì?
Lệch pha là một hiện tượng quan trọng chỉ ra xảy ra trong dòng điện 3 pha. Hiện tượng lệch pha xảy ra khi các pha của hệ thống điện 3 pha không xuất phát tại cùng một điểm và cùng một thời điểm. Điều này thường xảy ra khi các pha có cùng tần số nhưng có độ chênh lệch về thời gian giữa chúng.
Hệ thống điện 3 pha gồm có ba pha phase A (A), phase B (B) và phase C (C) được tạo ra bởi ba nguồn điện 3 pha tương ứng. Đối với một hoạt động ổn định và hiệu quả, các pha này cần có cùng mức điện thế và cùng tần số. Tuy nhiên, khi một trong ba pha xảy ra vấn đề tải nhiều hơn hoặc tải ít hơn so với các pha còn lại thì hiện tượng lệch pha sẽ xuất hiện.
Lệch pha được đo và biểu thị bằng độ chênh lệch thời gian giữa các pha. Đơn vị đo thông thường là độ, phút hoặc giây. Ví dụ, nếu lệch pha giữa pha A và pha B là 10 độ, điều này có nghĩa là pha A bắt đầu trước pha B 10 độ.
Hiện tượng lệch pha có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng trong hệ thống điện 3 pha. Các tác động của lệch pha bao gồm mất cân bằng tải, khiến một số pha chịu gánh nặng lớn hơn, trong khi một số pha chịu tải nhẹ hơn. Điều này dẫn đến quá tải và hư hỏng động cơ, gây mất cân bằng điện áp, và làm gia tăng sự không ổn định trong hệ thống điện. Do đó, cân pha định kỳ là cần thiết để đảm bảo hệ thống điện 3 pha hoạt động ổn định và an toàn.
Nguyên nhân xảy ra lệch pha điện 3 pha
1. Lệch pha do đứt dây pha
Lệch pha do đứt dây pha là một trường hợp đặc biệt trong hệ thống điện 3 pha, xảy ra khi một trong ba dây pha bị đứt hoặc mất điện. Khi một dây pha bị đứt, các dây pha còn lại vẫn hoạt động như bình thường và tiếp tục cung cấp điện cho các thiết bị và hệ thống tiêu thụ.
Tuy nhiên, pha bị đứt không còn khả năng truyền điện nữa. Điều này dẫn đến hiện tượng lệch pha giữa các pha hoạt động và pha bị đứt. Cụ thể, trong hệ thống điện 3 pha, các dòng điện trong các pha đều có cùng tần số và cùng chu kỳ, nhưng chúng có pha ban đầu không giống nhau. Khi một pha bị đứt, pha còn lại vẫn duy trì chu kỳ và tần số, nhưng lúc này pha bị đứt không còn đóng góp vào quá trình tạo nên sự lệch pha.
Sự lệch pha này có thể dẫn đến một số vấn đề nghiêm trọng như mất cân bằng tải hay mất cân bằng điện aps. Trong trường hợp dòng điện không được phân phối đều qua các dây pha, các thiết bị tiêu thụ sẽ hoạt động không đồng đều, làm tăng nguy cơ hỏng hóc và giảm tuổi thọ của chúng. Sự lệch pha còn làm suy giảm hiệu suất của các thiết bị hoạt động trong hệ thống, ảnh hưởng đến khả năng sản xuất và vận hành.
Để ngăn chặn và giảm thiểu tình trạng lệch pha do đứt dây pha, việc kiểm tra phát điện và bảo trì định kỳ hệ thống điện là cần thiết. Đặc biệt, việc sử dụng các thiết bị bảo vệ và cảnh báo sẽ giúp phát hiện sớm và ngăn chặn các trục trặc trong hệ thống. Nếu phát hiện bất kỳ sự cố nào liên quan đến đứt dây pha, ngay lập tức cần tiến hành sửa chữa để đảm bảo an toàn và ổn định cho hệ thống điện ba pha.
2. Lệch pha do quá tải dây pha
Lệch pha do quá tải dây pha là hiện tượng xảy ra khi dòng điện đi qua dây pha vượt quá khả năng chịu tải của nó. Trong một hệ thống điện ba pha, mỗi dây pha đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho các thiết bị và hệ thống tiêu thụ. Khi một trong ba dây pha bị quá tải, nó có thể gây ra nhiều vấn đề liên quan đến lệch pha và làm gia tăng sự tiêu hao nhiệt trong hệ thống.
Khi dòng điện trong dây pha tăng lên, mức tải cắt ngang thông qua dây đó sẽ vượt quá giới hạn an toàn. Điều này dẫn đến gia tăng hiện tượng tiêu hao nhiệt tại các điểm nối, đầu kẹp và các bộ phận khác của hệ thống. Lượng nhiệt tạo ra từ việc quá tải dây pha không chỉ ảnh hưởng đến tuổi thọ của các bộ phận mà còn có thể gây ra hỏng hóc hoặc cháy nổ.
Hơn nữa, lệch pha do quá tải dây pha có thể dẫn đến sự không đồng đều trong phân phối điện trong hệ thống. Khi một dây pha bị quá tải, dòng điện sẽ chịu ưu tiên trên dây còn lại, dẫn đến sự chênh lệch về mức điện áp giữa các dây. Điều này ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của các thiết bị tiêu thụ và có thể gây ra các sự cố không mong muốn.
Để tránh tình trạng lệch pha do quá tải dây pha, cần thực hiện kiểm tra và bảo trì định kỳ các hệ thống điện. Đặc biệt, việc đo lường và giám sát dòng điện trong các dây pha là rất quan trọng. Nếu phát hiện sự quá tải, ngay lập tức phải giảm tải hoặc thực hiện các biện pháp khắc phục để đảm bảo an toàn và ổn định cho hệ thống điện.
Các tác hại của việc lệch pha điện 3 pha
Mất cân bằng pha trong hệ thống điện ba pha gây ra nhiều tác hại và vấn đề nghiêm trọng, dưới đây là một số tác hại thường gặp do mất cân bằng pha:
Quá tải và hỏng hóc thiết bị
Mất cân bằng pha dẫn đến việc phân phối không đều dòng điện qua ba dây pha, làm cho một hoặc hai pha hoạt động với dòng điện cao hơn. Điều này gây ra quá tải và làm tăng tiêu hao nhiệt tại các điểm nối, đầu kẹp và các bộ phận khác trong hệ thống. Sự quá tải kéo dài có thể gây hỏng hóc, giảm tuổi thọ và gây ra sự cố với các thiết bị điện.
Mất cân bằng điện áp
Mất cân bằng pha có thể gây ra sự mất cân bằng điện áp giữa các pha trong hệ thống điện ba pha. Khi một hoặc nhiều pha bị mất cân bằng, điện áp trong các pha đó có thể sụt áp hoặc tăng áp đột ngột.
Sự sụt áp hoặc tăng áp không mong muốn này có thể gây ra hư hỏng và suy giảm hiệu suất làm việc của các thiết bị trong hệ thống. Các thiết bị sẽ hoạt động không đồng đều và không đạt được hiệu suất tối ưu khi chịu ảnh hưởng của sự mất cân bằng pha.
Sự suy yếu hệ thống điện 3 pha
Mất cân bằng pha làm suy yếu tính ổn định của hệ thống điện ba pha. Các điện áp và dòng điện không đồng bộ giữa các pha gây ra dao động và biến đổi trong hệ thống điện. Điều này có thể gây ra hiện tượng rung lắc và suy giảm hiệu suất của hệ thống. Những biến đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các thiết bị kết nối với hệ thống điện.
Giảm hiệu suất và không ổn định
Khi một hoặc hai pha bị quá tải, thiết bị tiêu thụ trong hệ thống điện sẽ hoạt động không đồng đều, dẫn đến giảm hiệu suất và hiệu quả trong vận hành. Các thiết bị có thể không hoạt động đúng cách hoặc không cung cấp đủ công suất như ban đầu.
Gián đoạn hoạt động
Mất cân bằng pha có thể dẫn đến các sự cố trong hệ thống điện, như làm gián đoạn hoạt động của thiết bị, tạo ra tiếng ồn, rung động và các hiện tượng khác. Điều này có thể làm gián đoạn quá trình làm việc, hoạt động sản xuất và ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Rủi ro an toàn hệ thống điện
Sự mất cân bằng pha có thể tạo ra môi trường không an toàn cho người làm việc với điện. Nếu không được giải quyết kịp thời, nó có thể gây ra tai nạn như cháy nổ, hỏa hoạn và nguy hiểm cho con người.
Cách cân pha điện 3 pha hiệu quả
Để cân pha của hệ thống điện 3 pha, bạn cần cân bằng dòng điện giữa các pha bằng cách phân phối phụ tải một cách hợp lý.
- Bước 1: Sử dụng các thiết bị đo đạc như bộ đo điện áp và dòng điện để đo các thông số điện áp và dòng điện trên các pha trong hệ thống điện ba pha. Điều này giúp xác định chính xác các giá trị dòng điện của từng pha và phát hiện lệch pha nếu có.
- Bước 2: Đo lại dòng điện trên các pha và so sánh với giá trị ban đầu. Nếu phát hiện lệch pha, bạn cần điều chỉnh lại phụ tải trên các pha để cân bằng dòng điện giữa chúng. Điều này có thể được thực hiện bằng cách chia lại phụ tải giữa các pha một cách hợp lý.
Trên là các thông tin về cân pha của điện 3 pha và cách cân pha cho máy phát điện. Để đảm bảo chất lượng máy phát điện tốt nhất, hạn chế hư hỏng và sửa chữa nên chọn mua tại các đơn vị phân phối uy tín, tính hãng và đã được kiểm tra vận hành an toàn hiệu quả.
Hyundai Nam Hòa An là nhà phân phối và lắp đặt máy phát điện, bộ lưu điện Hyundai chính hãng, uy tín trên thị trường. Quý khách hàng có nhu cầu vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn và báo giá tốt nhất.
